Türk Tabipleri Birliği‘nin (TTB), özel sıhhat kuruluşlarında çalışan doktorların sıkıntıları ile ilgili yaptığı ankete nazaran; doktorların yüzde 75’ine yakını yasal olarak belirlenenden daha uzun müddet çalışmaya zorlanırken, yüzde 64,67’si fazla çalışmanın fiyat karşılığını alamıyor. TTB, “Özel sıhhat kuruluşlarında doktorlar aleyhine birçok unsur içeren dayatmacı mukavelelere son verilmeli. Meslektaşlarımızın çalışma şartları ve çalışma alanları insanca çalışmaya imkan verecek biçimde düzenlenmelidir” daveti yaptı.
TTB Özel Hekimlik Kolu, özel sıhhat kuruluşlarında çalışan tabiplerin sıkıntılarını saptamaya yönelik “Özel Sıhhat Kurumlarında Çalışan Doktorların Çalışma Şartları, Ekonomik ve Toplumsal Durumları, Mesleksel Memnuniyetleri Üzere Mesleksel Özelliklerinin Saptanması” başlıklı anket çalışması yaptı. Anket sonuçlarını bugün düzenlediği çevrimiçi basın toplantısında TTB Merkez Kurulu üyesi Dr. Halis Yerlikaya paylaştı. 65 vilayetten 1370 doktorun katıldığı anket sonuçları şöyle:
“ÖZEL DOKTORLARIN YÜZDE 32’SİNİN PRİMLERİ OLMASI GEREKENDEN DAHA DÜŞÜK SEVİYEDE YATIRILIYOR”
“Özel doktorların yüzde 60,51’i 21 yıl ve üstü müddettir çalışıyor. Buna rağmen yüzde 55’i 10 yıl ve altı müddettir özel bölümde çalışıyor. Yalnızca yüzde 19,78’inin aylık yararı hayatını sürdürebilmesi için kâfi oluyor. Yüzde 32’sinin primleri olması gerekenden daha düşük seviyede yatırılıyor. Yüzde 26,72’sinin gelirleri yarıdan fazla, yüzde 27,3’ünün gelirleri de yarıdan az oranda düştü. Yüzde 27,45’inin gelirlerinde manalı bir değişiklik olmadı. Gelirinin arttığını söyleyenlerin oranı yalnızca yüzde 13,43 oldu.
“YÜZDE 62,63’Ü CİRO BASKISI YAŞIYOR”
Yüzde 75’ine yakını yasal olarak belirlenenden daha uzun mühletler çalışmaya zorlanıyor. Buna rağmen yüzde 64,67’si fazla çalışmanın fiyat karşılığını alamıyor. Yüzde 73,35’i resmi tatillerde de çalışmak zorunda kalıyor. Yüzde 33,36’sı daha sıkıntı ve daha az müsaade alabiliyor. Yüzde 62,63’ü ciro baskısı yaşıyor. Yüzde 56,86’sı iş teminatı korkusu yaşıyor. Emekli olma derdi yaşamayanların oranı yalnızca yüzde 25,62.”
“YÜZDE 71,61’İ İMKANI OLSA YURTDIŞINA GİDEBİLECEĞİNİ BELİRTİYOR”
“Yüzde 54,96’sı bilimsel toplantı ve kongrelere katılamıyor. Yalnızca yüzde 29,49’u çalışma şartlarından şad. Yüzde 71,61’i imkanı olsa yurtdışına gidebileceğini belirtiyor. Yüzde 64,84’ü hekimliğin değersizleştirilmesini, yüzde 45,44’ü Sıhhatte Dönüşüm Programı’nı, yüzde 41,36’sı sıhhat siyasetlerini, yüzde 26,19’u ülkenin genel ekonomik durumunu emeklerinin karşılığını alamama sebebi olarak görüyor.”
“ÖZEL DOKTORLARIN BİRÇOK GELECEK KORKUSU YAŞIYOR”
Basın toplantısında kelam alan Özel Hekimlik Kolu’ndan Dr. Ömer Buhşem, görüştükleri özel sıhhat kuruluşlarında çalışan tabiplerin mutsuz olduklarını söylediğini ve gelecek tasasının ise esas sebep olarak görüldüğünü aktardı. Sıkıntıların birikmiş bir halde olduğunu kaydeden Buhşem, özel dalda özlük haklarının korunabilmesi için standart bir mukavele oluşturulması gerektiğini tabir etti.
“SON YASAL DÜZENLEMEYLE BİRLİKTE TABİPLERİN HAK ARAMA VE ÖRGÜTLENME YERLERİ KAYDIRILDI”
Anket çalışmasına ait kıymetlendirme metni, özetle şöyle:
“ÖZEL DOKTORLARIN İŞ GARANTİSİ DEVLET VE TEKELCİ SIHHAT SERMAYESİ İŞ BİRLİĞİ İLE ORTADAN KALDIRILMIŞTIR“
“Piyasa dinamikleriyle hareket eden özel sıhhat bölümü, binlerce sıhhat çalışanının çalışma şartlarını özgür piyasa şartlarına nazaran tekrar oluştuğu bir ortam yaratmıştır. Yerli ve memleketler arası sıhhat sermayesi, sıhhat alanından karlarını artırmak için müşteri olarak gördükleri hastaları özel hastaneler dışında gidebilecekleri alanları daraltmış ve ucuz doktor işgücü yaratmıştır. Özel sıhhat kuruluşlarında çalışan meslektaşlarımızın iş teminatı devlet ve tekelci sıhhat sermayesi iş birliği ile ortadan kaldırılmıştır.
“İŞ TEMİNATI ORTADAN KALKTI, FİYAT ÖDEMELERİNDE AKSAMA, SİSTEMSİZ ÖDEME, YILLIK ARTIRIM YAPMAMA GİDEREK YAYGINLAŞAN BİR “DÜZENE” DÖNÜŞMÜŞTÜ”
Meslektaşlarımız şirket kurmaya zorlanarak taşeron çalışma münasebeti oluşturulmuştur. Sıhhatin para ile alınıp satılan bir metaya dönüşmesi ile tabipler giderek emekleri üzerindeki belirleyicilikleri kaybetmiş, fiyatlarındaki azalmanın yanı sıra iş mukavelesi (bordrolu-4a) yerine hizmet alım mukavelesi (şirket-4b) ile çalışmaya zorlanmaktadır. Bu tarafta özel sıhhat dalı tarafından doktorlara yönelik “ikna”, tehdit, işe son verme de dahil her türlü etik ve yasadışı metot uygulanmaktadır. İş teminatı ortadan kalkarken fiyat ödemelerinde aksama, sistemsiz ödeme, yıllık artırım yapmama giderek yaygınlaşan bir “düzene” dönüşmüştür. Bu durum tekelci özel hastane sahiplerinin daha az vergi yatırması manasına geldiği üzere meslektaşlarımızın çeşitli hak kayıplarını, özlük haklarının yitimi manasına gelmektedir.
“MESLEKTAŞLARIMIZ ÇALIŞMA ŞARTLARI VE ÇALIŞMA ALANLARI İNSANCA ÇALIŞMAYA İMKAN VERECEK BİÇİMDE DÜZENLENMELİDİR”
Özel sıhhat kuruluşlarında doktorlar aleyhine birçok unsur içeren dayatmacı kontratlara son verilmeli, meslek örgütümüz bu süreçlere müdahil olabilmeli, tabip odaları muhatap alınmalı böylelikle emek sömürüsünün önüne geçilmelidir. Meslektaşlarımız resmi tatil günlerinde çalışmaya zorlanmamalı, dileyen doktorların tatil yapma imkanı tanınmalıdır. Meslektaşlarımızın çalışma şartları ve çalışma alanları insanca çalışmaya imkan verecek biçimde düzenlenmelidir. Meslektaşlarımız iş teminatına sahip oldukları, emeklerinin karşılığını aldıkları, örgütlenme ve grev hakkına sahip olarak uygun hekimlik yapmak istemektedir.”
